Page 52 - mart 2020

ДАНОцИ

ночни обврски и спроведување на регис- честопати немаат средства што можат
тар на вистински сопственици. да се конфискуваат, ниту пак можат да
главните три даноци кај нас има- згаснат поради јавните услуги што ги
ат даночна основа која се намалува со обезбедуваат... одреден дел од долгот
бројни даночни ослободувања и норми- е ненаплатлив. заради менаџирање со
рани трошоци кај данокот на доход, кај овој сериозен проблем ќе биде развиен
данокот на добивка исто така постојат софтвер со кој ќе се обезбеди информа-
бројни олеснувања и намалувања, доде- ција за структурата за побарувањата (дос-
ка кај ддв бројот на добра и услуги што пеаност, крајни рокови, раздвојување на
се оданочуваат со повластена даночна реалниот од ненаплатливиот долг и сл.).
стапка е исто така значајно голем. сите по добивањето на целосната слика ќе
вакви намалувања на даночната основа следува акциски план за справување со
ги намалуваат даночните приходи. со проблемот.
стратегијата е предвидено анализирање според ММФ, сивата економија во рс
на даночните намалувања кај данокот на Македонија се проценува на 38 % од Бдп.
личен доход и доходот кој не подлежи на ваквата состојба доведува до значител-
оданочување со цел подобрување на да- ни загуби на приходи поради затајување
ночната основа. на данок. затоа е потребен сеопфатен
кај данокот на добивка ќе се калкули- пакет мерки за подобрување на состојба-
раат сите ослободувања во согласност со та. употребата на готовина претставува
законот за данокот на добивка, но и ос- плодна основа за затајување данок. со
лободувањата кои призлегуваат од други акциски план ќе се пристапи кон проект
закони (државна помош, тирз...) со цел „северна Македонија без готовина“ со
прецизирање на ефективната даночна цел да се поттикне употребата на кар-
стапка и пресметување на точните тро- тички за плаќање наместо готовина. во
шоци врз буџетот кои настануваат пора- истиот контекст ќе се воведува виртуел-
ди сите ослободувања кои се рефлекти- на фискализација со цел вклучување и
раат на данокот на добивка. поврзување на е-трговците во системот
некои од мерките предвидени за по- на ујп.
добрување на ефикасноста и на продук- за остварување на претходните мер-
тивноста на системот за наплата на да- ки потребно е да се создава кадар кој
ноците се преглед на постојната даночна ќе биде способен да имплементира те-
регулатива, воведување напредни техно- хничка и технолошка модернизација на
логии, зајакнување на капацитетите на постапките и на процедурите на даноч-
институциите, модернизација и автома- ниот орган, уредување на алгоритми за
тизација на работните процеси, засилена проценка на даночните приходи, а со тоа
институционална координација, како и и подобра ликвидност на централниот
подобра соработка на меѓународно ниво. буџет.
со стратегијата се профилираат мер-
ки за намалување на заостанатите дано- поголема даНочНа
чни долгови кои изнесуваат речиси 4,46% 3траНспареНтНост
од Бдп, односно 16 % од општите прихо- зголемената даночна транспарент-
ди на државава. голем број претприја- ност вклучува подобрување на размената
тија во државна сопственост имаат зна- на информации меѓу даночните органи и
чителен износ на заостанати даночни други субјекти, која ќе се заснова во прв
обврски. причините за ваквата состојба ред на електронски услуги. овој приори-
се различни: нивната природа („премно- тет се очекува да доведе до зголемена
гу се важни за да се дозволи да не функ- фискална писменост и поголема добро-
ционираат“), неефикасно менаџирање, волна усогласеност. во рамките на овој
недоволни приходи како резултат на приоритет се предвидува организирање
структурни проблеми, превисоки тро- обуки за даночните обврзници во вр-
шоци поради политички влијанија (пар- ска со поважи законски измени, како и
тиски вработувања). овие претпријатија објавување на соодветни информативни

52 март 2020