Page 57 - mart 2020

екОНОмИЈА

Денес во новите глобални услови се наметнува потре- сите погоре елаборирани причини
бата од водење на модерна индустриска политика чиј што водат кон заклучокот дека е многу
тешко да се очекува, особено тоа е слу-
фокус е трансформација на структурата на економија- чај за мали економии како што е маке-
та и нејзино насочување кон индустриски гранки и сек- донската економија, дека услужно воден
тори кои имаат поголема додадена вредност, а за кои модел на раст ќе може да обезбеди ви-
економијата има реални економски претпоставки и по- соки и одржливи стапки на раст и нови
вработувања.
тенцијални компаративни предности да ги развива во оттука неминовно се наметнува пот-
иднина. ребата од повторно враќање на моделот
на индустријализација, но со една голе-
Моделот за привлекување на странски инвестиции тре- ма разлика во пристапот. денес во нови-
те глобални услови се наметнува потре-
ба да биде до одреден степен хоризонтален во смисла бата од водење на модерна индустриска
дека државата треба да гради поволен деловен амбие- политика чиј фокус е трансформација
нт за привлекување на кој било странски инвеститор, но на структурата на економијата и нејзи-
треба да посвети поголемо внимание во привлекување но насочување кон индустриски гранки
и сектори кои имаат поголема додадена
на таргетирани странски компании кои ќе се покажат вредност, а за кои економијата има ре-
како најподобни за македонската економија. ални економски претпоставки и потен-
цијални компаративни предности да
ги развива во иднина. тоа подразбира
киот сектор поради поголема специја- обезбедување на системска поддршка
лизација во примарното производство од страна на државата за градење ком-
сѐ поголем дел од услугите поврзани со паративни и конкурентски предности
производниот процес ги препуштаат на во оние сектори кои претходно биле
услужниот сектор, креирајќи на тој на- мапирани како стратешки индустриски
чин производно поврзани услуги. и извозни сектори. се разбира дека др-
овие производно поврзани услуги жавата истовремено треба да работи на
како што се бизнис-услугите (сметковод- обезбедување поволни бизнис-услови и
ствени, правни, консултантски, марке- за развојот на сите други сектори.
тинг и промоција, брендирање и други ваквиот пристап е идентичен и во
услуги), транспортни услуги (внатрешен делот на привлекување на странски ди-
и надворешен транспорт, шпедиција, ректни инвестиции. имено, моделот за
складирање и сл.), инженерски услуги привлекување на странски инвестиции
(дизајнирање, истражување и развој на треба да биде до одреден степен хори-
нови производи, одржување и поправ- зонтален во смисла дека државата тре-
ки) и други општи услуги (обезбедување, ба да гради поволен деловен амбиент за
одржување хигиена, храна и сл.) апсор- привлекување на кој било странски ин-
бираат значителен дел од работната веститор, но треба да посвети поголемо
сила и во статистиките се евидентираат внимание во привлекување на таргети-
како додадена вредност во услужниот рани странски компании кои ќе се по-
сектор. практично, тоа е една од причи- кажат како најподобни за македонската
ните зошто во изминатиов период беше економија. само на тој начин може да
забележано значително намалување на се создадат услови за поголема интег-
додадената вредност на преработувач- рираност на домашните компании во
ката индустрија на сметка на услужниот синџирите на снабдување на странски-
сектор не водејќи сметка дека дел од тие те инвеститори и можности за трансфер
услуги (производно поврзани) се креи- на знаење од странските компании кон
рани од преработувачката индустрија и домашната економија што, практично, е
нивниот потенцијал за развој во голема основа за поголем економски импакт на
мера е детерминиран од развојот на пре- овие инвестиции за националата еконо-
работувачкиот сектор. мија.

март 2020 57