Економија
КАКВА ЌЕ БИДЕ ГЛОБАЛНАТА ЕКОНОМИЈА ВО 2026! ШТО АКО ПУКНЕ БАЛОНОТ СО ИНВЕСТИЦИИТЕ ВО ВИ?
30.12.2025
Глобалниот раст ќе забави умерено од 3,2 проценти во 2025 година на 2,9 проценти во 2026 година, проценува Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД). Светската економија покажала отпорност оваа година, но дека сè уште останува кревка, пишува ДВ.
Администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп го шокираше светот во април со воведување на нов тарифен режим насочен кон намалување на големите дефицити во САД преку преобликување на глобалните трговски текови. Овој потег испрати шокови низ пазарите, неизвесност меѓу компаниите и прилагодувања на синџирите на снабдување. Тарифите на Трамп за 2026 година ќе ги погодат азиските земји посилно. Воедно ќе продолжат геополитичките тензии, растечката фрагментација на трговијата и отсуството на подлабока регионална интеграција.
„Договорот меѓу САД и Кина повеќе личи на прекин на огнот отколку на траен мировен договор што би ја завршил трговската војна меѓу двете земји“, изјави Раџив Бисвас, извршен директор на фирмата за анализа на ризик „Азија Пацифик Економикс“, во изјава за Дојче веле.
Бисвас нагласи дека борбата за технолошка доминација меѓу САД и Кина веројатно ќе продолжи во наредните години. Како што изјави, ќе има „зголемена употреба на тарифи, санкции и други економски мерки во клучните области на технолошко ривалство, како што се напредна воена опрема, чипови за вештачка интелигенција, квантно пресметување и роботика“.
Се очекува економијата на Кина да остане релативно отпорна во наредните години, со раст од околу 5 проценти, во согласност со неодамнешните владини цели.
Сепак, остануваат длабоко вкоренети структурни проблеми, како што се „демографското стареење, намалувањето на маргиналната продуктивност на капиталот и прекумерната капацитет во многу индустриски сектори, како што се челикот, бродоградбата и хемиската индустрија“, рече Бисвас.
Во меѓувреме, инфлацијата остана висока во многу делови од светот, вклучувајќи ги САД и еврозоната, делумно поради тарифите. Понатамошното зголемување на трговските бариери или нарушувањата во синџирите на снабдување би можеле да го забрзаат зголемувањето на цените, оставајќи ги централните банки со дилема - дали да ги зголемат каматните стапки за да ја ограничат инфлацијата или да ги одржат ниски за да го поддржат растот.
Зголемувањето на каматните стапки би можело да му наштети на економскиот раст и да предизвика остар скок на трошоците за сервисирање на долгот во високо задолжените и финансиски послаби земји. Многу земји од еврозоната, како што е Франција, се особено ранливи бидејќи нивните влади се борат да ги протуркаат непопуларните намалувања на трошоците за да ги ограничат дефицитите и растечкиот долг. Германската економија, најголемата во Европската Унија, која сè уште се бори да излезе од долгорочна стагнација, треба да добие поттик следната година преку зголемени владини трошоци за одбрана и инфраструктура.
Водечките економски институти неодамна ги намалија своите прогнози за раст за 2026 година. Институтот Ифо, на пример, сега предвидува раст од само 0,8 проценти, во споредба со претходната проценка од 1,3 проценти. Германската влада, сепак, сè уште предвидува раст од 1,3 проценти во 2026 година.
Се очекува бумот во вештачката интелигенција да продолжи и во наредната година. Големите американски технолошки компании веќе вложија стотици милијарди долари во изградба и проширување на инфраструктурата, како што се серверските центри. Се претпоставува дека овие инвестиции значително ќе придонесат за растот на бруто домашниот производ во САД, во споредба со другите делови од светот, каде што инвестициите се значително пониски.
Сепак, инвеститорите се сè повеќе нервозни поради високите оценки на американските технолошки компании, бидејќи сè уште не е јасно дали масовните инвестиции во инфраструктурата за вештачка интелигенција на крајот ќе се исплатат. Некои стравуваат дека се формирал меур што би можел да пукне и да предизвика распродажба на пазарите, пишува ДВ.
Фото Економија и бизнис