Page 6 - e-trgovija 01 april

Графикон 7: Генерација зед − начин на плаќање при купување

Извор: Сопствено истражување

посебно банките и финансиските институции плаќањето ќе исчезне. Напротив, како што на-
(кои ги таргетираат потрошувачите за поголем предува технологијата, неминовно ќе зема сѐ
профит), треба повеќе да се фокусираат на тоа поголем замав и многу полесно ќе можат да се
како да ја зголемат свеста кај македонските развијат и да се воведат нови видови и форми
потрошувачи. Ова може да се направи на два на е-плаќања.
начина: Во врска со тоа дали би промениле нешто
а) преку објаснување на придобивките од во е-банкарските услуги, македонските потро-
е-плаќање (обуки, упатства, инструкции) и/или шувачи го имаат наведено следново:
б) преку обезбедување поголема сигурност • Проширување на услугите што ги нудат
на потрошувачите. банките преку мобилно банкарство,
Домашната понуда во е-трговијата про- • Укинување на месечната претплата за е-
должува да расте и понатаму. Согласно по- банкарство,
датоците од Асоцијацијата за е-трговија на • Повеќе информации за услугите за е-бан-
Македонија, бројот на новоотворени онлајн карство,
продавници во 2022 година бележи раст од 14 • Повеќе обуки за користење на е-банкар-
%. Во текот на истата година се отворени нови ство,
269 виртуелни (интернет) продажни места со • Воведување на говорно банкарство за
што вкупниот број на е-продажни места из- постари лица и
несува 1 891. Во светски рамки се прогнозира • Пократки и разбирливи процедури за е-
дека до 2027 година е-трговијата ќе бележи плаќање.
пораст од 39 % и ќе достигне до 8 милијарди Во блиска иднина, 88 % од испитаниците
американски долари. Растечкиот тренд, како сметаат дека банките во нашава земја ќе тре-
на светски така и на домашен пазар, само ја ба повеќе да се дигитализираат и да понудат
потврдува потребата од преземање мерки за нови технолошки производи. Поради тоа бан-
намалување на генерацискиот јаз кај македон- ките се соочуваат со голем притисок за вове-
ските потрошувачи со цел поголемо вклучу- дување промени не само во своето работење
вање на сите генерации во е-плаќањето. Во ид- туку и во начинот на кој ги обезбедуваат услу-
нина, домашните компании, банките и други гите и грижата за клиентите. Тие се соочуваат
финансиски институции можат да очекуваат со брз развој на информатичката и на кому-
значителни приходи од бизнисот со електрон- никациската технологија, како и со жестока
ското плаќање. конкуренција од банкарските и небанкарски-
Е-плаќањето е реалност која ќе се развива те институции. Затоа тие мора да се грижат за
во иднина и ќе биде од суштинско значење секој потрошувач. Секој клиент е важен. Спо-
за луѓето и за бизнисите кои ја препознава- ред Бил Гејтс: „На светот му треба банкарство,
ат важноста на електронските трансакции. но не му требаат банки.“ Оттука банките на-
Со тековните процеси на дигитализација во вистина ќе треба да се борат за своето место
светот малку е веројатно да се очекува дека е- во глобалниот дигитален финансиски свет.

Истражувачките трудови и пошироките наоди во нив можат да се најдат на следниве линкови:
• http://tefmj.ibu.edu.mk/wp-content/uploads/2023/07/GENERATION_Z_ANALYSIS_OF_ITS_PURCHASING_AND_PAYMENT_BEHAVIOR.pdf
•http://tefmj.ibu.edu.mk/wp-content/uploads/2023/07/CUSTOMER_SATISFACTION_WITH_THE_ELECTRONIC_PAYMENT_SYSTEM_CASE_
STUDY_ON_MACEDONIAN_CUSTOMERS.pdf
• http://tefmj.ibu.edu.mk/wp-content/uploads/2023/03/3.GENERATION-GAP-IN-THE-PURCHASE-AND-PAYMENT-PROCESS.pdf
• http://em.swu.bg/images/SpisanieIkonomikaupload/SpisanieIkonomika2022/CUSTOMERS%20SATISFACTION%20FROM%20E-BANKING.pdf

01 април 2024 39