Вести
Хрватска го зголемува извозот од домашните компании во воената индустрија
13.09.2025
Хрватската воена индустрија веќе неколку години го зголемува своето присуство на меѓународните пазари. Само минатата година, Хрватска го зголеми извозот на оружје и друга воена опрема за 20 проценти. Вредноста на извозот на хрватско оружје во 2024 година, според официјалниот годишен извештај на Министерството за економија, достигна 167 милиони евра. За споредба, во 2019 година, извозот на хрватско оружје вредел само 66 милиони евра, а од таа година до крајот на 2023 година, вкупниот извоз изнесувал 619,9 милиони евра. Хрватска постигна рекордна вредност на извоз на оружје, 152,7 милиони евра, во 2022 година, но вредноста на извезеното оружје во 2023 година падна на 139,4 милиони евра, според податоците од Министерството за економија на Хрватска.
Во извозот доминира производството на пиштоли, пушки и муниција, а главни пазари се САД, Полска, Ирак, Украина и Јордан. Покрај пиштолите, Хрватска произведува и автоматски пушки (HS Produkt), ракетни фрлачи и фрлачи на гранати (Madlerd). ДОК-ИНГ одамна е познат по производството на машини за деминирање, а Ѓуро Ѓаковиќ е вклучен и во реновирањето и модернизацијата на оклопни борбени возила и тенкови. Покрај оружјето, произведува и воена опрема како што се шатори и церади (Белина), панцири (Крошилд), шлемови (Шестан-Буш), тактички воени радиостаници (Такрад) и друго.
Висината на инвестициите во одбраната што шефот на Европската комисија го стави на маса минатата недела е само мал дел од европскиот БДП. Воените трошоци во еврозоната изнесуваа 1,8 проценти од БДП во 2024 година, а очекувањата на аналитичарите се дека ќе се зголемат на 2,4 проценти до 2027 година. Нивната основна претпоставка е дека ЕУ постепено ќе ги зголемува своите годишни трошоци за војска и одбрана за околу 80 милијарди евра до 2027 година, што е приближно 0,5 проценти од БДП. За да се достигне целта од 2,5 проценти од БДП за одбрана, еврозоната треба да ги зголеми трошоците за дополнителни 0,6 проценти од БДП годишно.
„Европа би можела да има корист од зголемените трошоци за воена одбрана, иако позитивното влијание може да биде ограничено на мал број сектори. Доколку средствата се насочат кон домашно производство, технолошки развој и проширување на синџирот на снабдување, економските придобивки би можеле да бидат значителни“, истакнуваат аналитичарите на „Алијанц“.
Најголемите корисници, покрај производителите на воена опрема и технологија, би можеле да бидат градежната индустрија, со големи износи наменети за модернизација на транспортната, енергетската и дигиталната инфраструктура.
Во енергетскиот сектор, акцентот е ставен на обновливите извори на енергија и модернизацијата на електричните мрежи. Други сектори кои веројатно ќе видат зголемена побарувачка се секторите за метали и хемикалии, индустријата за полупроводници и сајбер безбедноста, објави Пословни дневник.
Фото Економија и бизнис