Page 37 - siva ekonomija juli avgust 2023
P. 37

Графикон 7: Број на банкомати (АТМ) и пОС-терминали, јануари 2016 г. −
             УпРАВУВАњЕ СО ЛИчНИТЕ фИНАНСИИ
             септември 2022 г.
                 панел А. Број на банкомати (АТМ)    панел Б. Уреди на физички места на
                                                             продажба (пОС)























            Извор: Статистика на платниот промет, Народна банка, март 2023 година


            тервенција  во  доменот  на  платниот   се применува во периодот додека не
            промет  се  сведува  на  ограничување   почнат  да  даваат  резултат  некои  од
            на  провизиите  кои  си  ги  наплаќаат   претходно спомнатите мерки.
            меѓусебно комерцијалните банки, но
            не навлегува во провизиите кои им ги   4.2.16.  Проблемот  на  двојно  сметко-
            наплаќаат  комерцијалните  банки  на   водство (феноменот „30 - 90“)
            своите  клиенти  (трговците  со  уреди   Неодамнешното    максимизирање
            на  физички  места  на  продажба,  од-  (замрзнување)  на  цените  на  некои
            носно ПОС-терминали).                 овошја  и  зеленчуци  повторно  го  ак-
               Според статистиката на Народната   туелизираше  проблемот  на  двојно
            банка  (март  2023  година),  изненаду-  сметководство. До 31 мај 2023 година,
            ва фактот дека од средината на 2021   замрзнати  се  цените  на  11  овошја  и
            година повторно расте бројот на бан-  зеленчуци  (домати,  краставици,  пи-
            комати (АТМ). Тоа е уште еден инди-   перки,  кромид,  карфиол,  грав,  леќа,
            катор за зголемената побарувачка за   банани, портокали, мандарини и ли-
            готови пари.                          мони).  Имено,  јавно  обелоденетите
               Ограничувањето  на  провизиите     анализи  на  Министерството  за  еко-
            кои им ги наплаќаат комерцијалните    номија  и  на  Царинската  управа  на
            банки  на  своите  клиенти  (трговците   РСМ детектираа огромни маржи кои
            со  уреди  на  физички  места  на  про-  ги  наплатуваат  големите  увозници
            дажба,  односно  ПОС-терминали)  би   на  овошје  и  зеленчук  во  синџирот
            можело да помогне во насока на на-    на  дистрибуција.  Некои  маржи  на-
            малување на „трошокот“ за трговците   видум  достигнувале  и над  200 %,  но
            од  овозможување  на  безготовинско   проблемот  има  многу  подлабоки  ко-
            плаќање  од  страна  на  потрошувачи-  рени.  Колку  за  илустрација,  ако  во
            те. Ваквото ограничување би можело    февруари  2023  година  е  увезен  1  кг
            да биде од привремена природа и да    домати,  во  царинската  декларација


                                                      јули/август 2023                 37
   32   33   34   35   36   37   38   39   40