Финансии / Банкарство
КОНЦЕПТИ: ESG во банкарското работење
05.09.2023г.
ESG е кратенка за Environmental, Social, and Governance. Во контекст на банкарството, ESG се однесува на збир на критериуми и размислувања кои банките и финансиските институции ги користат за да го оценат влијанието врз животната средина и социјалните рефлексии на нивните инвестициски одлуки и практиките на управување на компаниите во кои инвестираат. Еколошкиот аспект на ESG се фокусира на проценка на влијанието на компаниите врз животната средина и истиот вклучува евалуација на фактори како што се емисиите на јаглерод, користење на енергија, управување со отпад, користење на вода, загадување и стратегии за климатски промени.Социјалниот аспект пак се посветува на евалуација на влијанието на компанијата врз општеството, вклучувајќи го и нејзиниот третман кон вработените, клиентите и другите засегнати страни. Вклучува фактори како што се работните практики, човековите права, односите во заедницата и безбедноста на производите. Третиот елемент – Управувањето - се однесува на евалуација на практиките за управување и надзор на компаниите. Вклучува проценка на фактори како што се структурата на раководството, правата на акционерите, транспарентноста и почитувањето на етичките стандарди.
Со инкорпорирање на размислувањата за ESG во нивните процеси на одлучување, банките имаат за цел да ги усогласат своите инвестиции и практики за кредитирање со одржливи и одговорни деловни практики. Овој пристап ги зема предвид не само финансиските приноси, туку и поширокото влијание на инвестициите врз животната средина и општеството. Тоа го одразува растечкото признавање на важноста на одржливоста и одговорното инвестирање во долгорочниот успех на бизнисите и целокупната благосостојба на планетата.
Во рамки на банкарското работење во Македонија веќе неколку банки може да се препознаат на пазарот како организации кои прават одредени промени во насока на имплементација на ESG. Иако овој метод е во самиот зародиш, сепак добро е да се препознаат неговите карактеристики. Претпостваките се дека токму овој модел ќе биде основа за маркетиншко препознавање и регионално присуство. Преку обемна анализа на Светска Банка детектирани се следните начини преку кои банките го спроведуваат ESG:
- 1. Банките развиваат политики и рамки за ESG кои ја прикажуваат нивната посветеност да ги земат предвид факторите на ESG во нивното работење. Овие политики обезбедуваат насоки за вработените за инкорпорирање на размислувањата за ESG во инвестициските одлуки, проценките на ризикот и начинот на кредитирање.
- 2. Банките спроведуваат проценки на ризикот со цел да ги идентификуваат и оценат потенцијалните еколошки и социјални ризици поврзани со нивните инвестиции и активности при кредитирањето. Ова им помага на банките да ги разберат потенцијалните влијанија на нивните портфолија и да донесат информирани одлуки.
- 3. Банките ги интегрираат факторите на ESG во нивната инвестициска анализа и процеси на донесување одлуки. Тие ги земаат предвид критериумите за ESG заедно со традиционалните финансиски метрики при оценување на можностите за инвестирање, оценување на долгорочната можност за сервисирање на обврските, како и самата одржливост на бизнисите.
- 4. Банките може да имплементираат процеси на скрининг на ESG за да идентификуваат компании или сектори кои не исполнуваат одредени одржливи или етички критериуми. Тие може да исклучат инвестиции во индустрии како што се тутун, оружје или компании кои ја загадуваат животната средина.
- 5. Банките нудат зелени и одржливи опции за финансирање за поддршка на еколошки проекти. Ова вклучува финансирање проекти за обновлива енергија, енергетски ефикасни згради, одржлива инфраструктура и други иницијативи кои придонесуваат за позитивни еколошки и социјални резултати.
Клучното прашање за сите банки кои во своите среднорочни планови планираат воведување на ESG практики е дали тоа ќе ја наруши нивната профитабилност. Во ситуација кога македонските банки се едни од најпрофитабилните компании, ваквиот пресврт во корпоративната култура би можел да не наиде на одобрување, особено од страна на акционерите. Но сепак, присвојувањето на ESG моделот не мора по дифолт да значи ерозија на профитот. Напротив постои лепеза на позитивности кои би можеле да произлезат. Иако може да има краткорочни трошоци поврзани со усвојувањето мерки за ESG, како што се имплементација на нови политики, спроведување дополнителни истражувања или прилагодување на инвестициските стратегии, долгорочните ефекти од интеграцијата на ESG може да бидат позитивни за банките. ESG им овозможува на банките подобро да ги проценат и управуваат ризиците поврзани со еколошките и социјалните фактори. Со тоа, банките можат да ги идентификуваат потенцијалните ранливости во нивните портфолија и да донесат поинформирани одлуки, притоа намалувајќи ја веројатноста за финансиски загуби. Исто така, ESG може да го подобри угледот на банката и да привлече општествено одговорни инвеститори и клиенти. Ова може да доведе до зголемена лојалност на клиентите, нови деловни можности и подобрување на позиционирањето на пазарот, што на крајот ќе биде од корист за банката. Од друга страна, како што одржливите финансии и одговорното инвестирање добиваат на интензитет, се зголемува побарувачката за можности за инвестирање усогласени со ESG. Банките кои интегрираат практики за ESG и нудат зелени опции за финансирање можат да се приклучат на овој пазар и да привлечат капитал од инвеститори кои конкретно бараат одржливи инвестиции.
На крајот, важно е да се напомене дека врската помеѓу ESG и профитабилноста може да биде сложена и специфична. Степенот до кој практиките на ESG влијаат на профитабилноста зависи од фактори како што се големината на банката, деловниот модел, географската локација, базата на клиенти и специфичните мерки за ESG што се спроведуваат. Сепак, има се повеќе докази дека интегрирањето на практиките на ESG може да има позитивни финансиски резултати за банките на долг рок.
Сето ова погоре укажува на еден сосема поинаков пристап на функционирање, па ќе биде интересно да се набљудуваат и анализираат институциите кои ќе се посветат кон примена на ESG практики. Несомнено, ќе биде вистинско освежување за локалната банкарска клима, а уште повеќе доколку истото стане пракса за сите поврзани деловни соработки на банките со осигурителни компании, пензиски друштва или финтек институции.
(E&Б)