Page 3 - biznis dijagnostika 2del

БИЗНИС ДИЈАГНОСТИКА

Подобрување на системите за управување и за дигиталната трансформација во МСП

ДИГИТАЛИЗАЦИЈАТА ИМА ГОЛЕМА УЛОГА
ВО ПРИМЕНА НА НОВИТЕ БИЗНИС-МОДЕЛИ

Најголем дел од компаниите пуштање на моделот кој се базира
во Македонија главно ги користат на евтина работна сила и редизај-
дигиталните алатки за комуни- нирање на начинот на кој компа-
кација и за промоција, а ретко за ниите создаваат, испорачуваат и
доведување до оптимум на произ- остваруваат вредност. Дигитали-
водствените процеси, за подобру- зацијата тука игра голема улога.
вање на односите со купувачите и Дигитализацијата на процесите го
за донесување стратешки и опера- подобрува следењето на пазарот,
тивни одлуки базирани на подато- го олеснува контактот со клиен-
ци. Големите компании имаат по- тите и отвора нови канали за про-
големи можности да инвестираат Благоја Милошевски, дажба. Компаниите кои успешно
во напредни технологии и во авто- главен консултант во ги користат дигиталните техноло-
матизација на процесите. Кај ма- Планум консалтинг гии можат да бидат поефикасни и
лите компании, пак, ситуацијата е да креираат поголема вредност за
значително посложена. Тие често своите купувачи.
се соочуваат со ограничени финансиски можности и Во изминативе десетина години се јавува тренд
со недостиг од вработени со понапредни дигитални на смена на генерации во бизнисите. Во исто време,
вештини, што го отежнува воведувањето на нови ди- оваа смена на генерации бара и постепено менување
гитални технологии и автоматизација. Менаџерите на бизнис-моделите, на организациската култура и
и сопствениците на фирмите на дигиталната тран- на начинот на донесување одлуки. Оваа генерација ги
сформација гледаат како на дополнителен товар, а не препознава можностите што ги нуди дигитализација-
како стратешка инвестиција. та. Но, клучно е да развијат мрежа на поддршка која
Она што недостасува кај речиси сите компании ќе вклучува ментори и бизнис-советници со практич-
е системски пристап кој би ги поврзал дигиталните но искуство. Менторите и бизнис-советниците можат
процеси со стратешките цели на компанијата. да им помогнат полесно да ги совладаат почетните
Главните предизвици и за малите и за големи- деловни предизвици и да развијат подлабоко разби-
те компании се посветеност на сопствениците и на рање на пазарните динамики и на стратегиското раз-
врвниот менаџмент на компаниите за примената на мислување.
дигиталните алатки, како и недостигот на дигитални Македонската индустрија ја базираше својата кон-
вештини кај вработените. Станува збор за способ- курентска предност преку евтината и вешта работна
ност да се користат напредни алатки за анализа на сила. Стратегијата на „евтина“ работна сила беше и
податоци, дигитален маркетинг, онлајн продажба, еден од главните мотиви за привлекување странски
управување со ресурси преку ЕРП-системи, како и инвестиции. Но, овој пристап не е одржлив на долг
примена на софтвери за дизајн и за планирање и уп- рок. Вработените се решаваат да мигрираат во други
равување со производството. земји. Еден од поважните предизвици на македон-
Од аспект на финансиите не секогаш се потребни ските компании е токму недостигот на работна сила.
големи инвестиции во дигитализацијата. Дигитали- Прашањето колку е навистина евтина работната
зацијата може да започне со мали, постепени чеко- сила, ако ги ставиме трошоците за плати во корела-
ри како што се воведување на основни онлајн алатки ција со продуктивноста. Евтината работна сила може
за управување со клиенти, користење бесплатни или да доведе до погрешен заклучок за успешноста на
поволни платформи за дигитален маркетинг или ав- компаниите. Ниските плати не секогаш значат и ви-
томатизација на административните задачи. Таквите сока ефикасност. Евтината работна сила често не ги
решенија не бараат значителни трошоци, но можат мотивира сопствениците на компаниите да инвести-
да донесат големи придобивки во ефикасноста, во раат во нови технологии и автоматизација. Вистин-
комуникацијата и во пристапот до нови пазари. ската конкурентска предност не произлегува од ни-
Многу компании денес се соочуваат со предизви- ските плати, туку од подобра продуктивност и
кот да го променат својот бизнис-модел. Тоа значи на- креирање поголема вредност.

15 ноември 2025 19