Page 43 - mart 2020

ОПштеСтВО

ни низ американските институции (кон- кратските џинови за да можеме да гледа-
грес, претседател, врховен суд) каде што ме подалеку и подобро. но, исто така, ние
мноштво „мудри“ глави имаат можност мораме и самите да се занимаваме со на-
да пресечат наспроти доминантноста на шата демократија. ако експериментот на
јавното мислење во моментот. се разби- триесетгодишно практикување на каква
ра, храбрите се осамени, како што и Мит таква демократија се покажува како неус-
ромни остана осамен и презрен од свои- пешен или недоволно ефикасен или прос-
те, но историјата нѐ учи дека токму разни то генерира недемократија и корупција
поединци и нивната одважност го овозмо- во секаква смисла, ние мораме да одиме
жувале тоа толку нужно подмачкување на понатаму и да се обидеме да го подобри-
тркалото на историјата. ме тој статус на демократијата кај нас.
претстојните бесцелни парламентарни
*** избори ќе покажат дека не сме напредна-
ле, туку само подлабоко сме заглавиле во
на кои координати се наоѓаме ние истото од претходното. но, ќе покажат и
граѓаните на Македонија? имаме ли од- дека граѓаните се разочарани од системот
нос кон овие принципи? дали влегуваме на претставување, дека не се чувствува-
во графата на „племе кое не заслужува да ат соодветно претставени. тоа е аларм за
има своја држава“ или покажуваме свест секоја демократија и таа мора да изнаоѓа
за историската важност да си го средиме начини да се подобри однатре.
дворот, да си го подобриме животот, да претседателот пендаровски неодамна
си ја исчистиме куќата во која живееме? имаше една еретичка изјава: „за реша-
триесет години независност и уште барем вање на проблемот со правосудството, јас
стотина години самосвест за некаква по- сум склон кон тоа да побараме странска

ПреТСТоЈнИТе беСцеЛнИ ПАрЛАМенТАрнИ ИЗборИ ќе ПоКАжАТ ДеКА не СМе
нАПреДнАЛе, ТуКу САМо ПоДЛАбоКо СМе ЗАГЛАВИЛе Во ИСТоТо оД ПреТхоДноТо.
но, ќе ПоКАжАТ И ДеКА ГрАѓАнИТе Се рАЗоЧАрАнИ оД СИСТеМоТ нА ПреТСТАВуВАње,
ДеКА не Се ЧуВСТВуВААТ СооДВеТно ПреТСТАВенИ. ТоА е АЛАрМ ЗА СеКоЈА
ДеМоКрАТИЈА И ТАА МорА ДА ИЗнАоѓА нАЧИнИ ДА Се ПоДобрИ оДнАТре

себност од другите се доволно долг пери- помош. Мора да има доминантен дел од
од да му докажеме на светот дека сепак странски фактор, членки на европската
заслужуваме да имаме држава. нашите унија. не треба да ни е срам да побара-
политичари, јавачи на апокалипсата, и ме помош ако не сме способни, а за ова
покрај сите напори, не успеаваат да го не сме“. и не, наспроти првичната интуи-
докажат спротивното. ова племе заслу- ција, овој став не значи распродавање на
жи да има држава и сега мора да ја гради. суверенитетот. во недостиг на подобри
ние не правиме експерименти, ние сме алтернативи, ова е експеримент кој треба
експеримент по себе, млада лабораторија да го направиме, за доброто на сите. суве-
на демократски практики која никако да реноста секако ја „распродаваме“ со сами-
пркне. нам ни се чинат животите крат- от почеток на преговори за еу, принципот
ки (и точно е, кратки се!) и сакаме сега и на супсидијарност и нашата желба да ста-
веднаш сите предизвици да бидат реше- неме дел од европската унија. во спротив-
ни. но, демократијата е постојани обиди и но, и понатаму ќе си го поткопуваме суве-
грешење („trial & error“), што подразбира ренитетот преку упорното поткопување
вклучително и експерименти. на нашиот демократски систем.
демократијата во Македонија е млада а дали некогаш ќе го добиеме нашиот,
и кревка. ние, како демократски џуџиња, домашен Мит ромни кој ќе оди наспроти
можеме и мораме да учиме од постарите, брановите во име на мирното море? да,
мораме да се качиме на рамената на демо- уверен сум во тоа.

март 2020 43