Page 2 - UNDP15 april

ДЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЈА

Обезбедување фискал- како патокази, да ги водат локалните власти
1 на автономија за развој кон планираната и посакувана иднина и да
на општините и обезбе- им овозможат на граѓаните да учествуваат и
дување на најважните да ги следат плановите на општината.
услуги Стратешкото планирање мора да биде:
Факт е дека локалните власти а) Интегрирано − за да обезбеди коорди-
се соочуваат со ограничени при- нација на секторските политики и да се овоз-
ходи што ги попречува во адекватно испол- можи континуитет на политиките дури и кога
нување на обврските. За да се справат со ова има промена на власта или на администра-
прашање, од клучно значење е фискалната цијата,
децентрализација. Ова подразбира зголему- б) Инклузивно − да овозможи граѓанско
вање на владините трансфери и потранспа- учество и да ги одразува различните потреби
рентни критериуми за распределба, давање и апсирации на заедницата.
на општините контрола врз ресурсите и Во овој контекст Методологијата за ин-
овозможување да генерираат приходи преку тегрирано планирање нуди јасни насоки за
оданочување, такси и други средства. Сепак, ангажманот на заедницата, обезбедувајќи ко-
предизвиците, како што се ограничениот ка- херентност меѓу различните стратешки цели
пацитет на општините за фискално управу- и пристапот по области. Што е најважно, таа
вање и тешкотиите за собирање даноци, ос- дава насоки за тоа како да се вградат стратеш-
тануваат. ките приоритети во буџетските одлуки, вклу-
Неопходно е со квалитетни решенија да се чително и размислувањата за новиот Закон
пополнат недостатоците во координацијата за органски буџет и неговото спроведување
меѓу националните и локалните стратегии за на локално ниво. Дополнително, плановите
финансирање, како и да се подобри управу- треба да бидат придружени со интегрирани
вањето со локалниот буџет. Новиот Закон за рамки за финансирање кои овозможуваат
органски буџет дополнително ја усложнува мобилизирање/усогласување на јавните и на
ситуацијата со оглед на тесните временски приватните финансиски ресурси кон приори-
рамки за неговата имплементација, како и тетните локални проекти. Со тоа се осигурува
значителните ограничувања на капацитети- дека и таквите, ограничени ресурси, сепак, се
те, пред сè на локално ниво. насочени кон активности од кои заедницата
Од друга страна, и покрај напорите за ќе има најголема корист. Со вклучување во
издавање општински обврзници, ниедна овие процеси, граѓаните не само што придо-
општина не успеа да го спроведе овој концепт несуваат со своето знаење и експертиза туку
поради ограничените овластувања за задол- и се негува чувство на нивна сопственост во
жување. Локалните власти треба да добијат процесот. Кога членовите на заедницата ко-
можност за независно користење на долж- лективно се согласуваат за приоритетите,
нички инструменти под услов да се придржу- на пример, преку форумите на заедницата
ваат до фискалните правила. Иновативните поддржани од УНДП, тоа не само што резул-
финансиски инструменти можат да го дина- тира со развој на разновидни и на ефектив-
мизираат локалниот развој и да овозможат ни решенија кои се насочени кон различни
директна корист за граѓаните преку созда- потреби туку и го подобрува создавањето на
вање можности за работни места, обезбеду- општествен капитал. Ова, пак, ја зајакнува со-
вање подобар пристап до основните услуги, цијалната кохезија меѓу различните групи во
поттикнување на претприемништво и нудење заедницата.
други можности и предности.
Интеракција меѓу
Стратешко планирање 3централното и ло-
2за локален развој калното управување
Стратешкото планирање не Централно-локалните од-
треба да биде едноставна биро- носи одредуваат дали децен-
кратска вежба, туку клучна алатка трализацијата го постигнува
за локалниот развој. Локалните својот целосен демократски
развојни планови треба да служат потенцијал за доброто на сите. Кога централ-

15 април 2024 39