Page 3 - Ljupco_Momcite_od_Chicago

СВЕТ

Познатата фотографија на денот на пучот на 11 септември 1973 година кога Салвадор Аљенде излезе од претседателската
палата за да види како надоаѓаат пучистите фото: https://therealnews.com/

широко распространето незадоволство од рализирани и строги контроли на цени-
социјалистичкиот експеримент. Познатиот те, вклучително и контрола на девизниот
чилеански економист и професор на Уни- курс. Големите зголемувања на кредитите
верзитетот на Калифорнија (УКЛА) во своја- од централната банка би можеле да се ис-
та неодамнешна книга „Проектот Чиле: користат за финансирање на економските
Приказната за ’Момците од Чикаго‘ и па- реформи.
дот на неолиберализмот“ објаснува кои беа Четврто, се претпоставуваше дека по-
економските причини за државниот удар. веќето фирми веќе имаат „перница за лик-
Економијата брзо пропадна под народ- видност“ составена од монополски про-
ната влада. До август 1973 година, нацио- фит, што ќе им овозможи да апсорбираат
налното производство нагло се намали, ин- значително зголемување на платите додека
флацијата достигна речиси 1 500 %, имаше цените се фиксирани или контролирани.
генерален недостиг и црни пазари, а девиз- И, на крај, Владата сметаше дека обилните
ните резерви беа исцрпени. девизни резерви на Чиле – акумулирани за
Економската програма на Аљенде има- време на претходната администрација – ќе
ше две меѓусебно поврзани компоненти: ѝ овозможат да одржува фиксен девизен
краткорочна програма за „закрепнување“ курс без да генерира криза во платниот би-
и пакет револуционерни реформи дизајни- ланс.
рани да го отворат патот кон социјализмот. Втората, пореволуционерна компонен-
Првиот елемент одразуваше пет клучни та на економската стратегија на Аљенде
идеи. Прво, монополската структура на беше да ги национализира рудниците за
економијата значеше дека има доволно не- бакар и другите минерални ресурси во
искористени капацитети во (речиси) секој Чиле (железна руда, јаглен, нитрати), како
сектор. Второ, се претпоставуваше дека и нејзините банки, големи трговски ком-
агрегатната побарувачка ќе одговори на пании, осигурителни компании и неколку
огромните фискални и монетарни стиму- големи производствени фирми со моно-
лации. Трето, владата на Аљенде веруваше полска моќ. Милиони хектари обработливо
дека најефикасниот начин за справување земјиште требаше да се експроприраат и
со инфлаторните притисоци е преку гене- да се трансформираат во задруги или др-

54 ноември 2023