Page 4 - DANIELA_01noemvri2025_MK

БАНКАРСТВО

систем за грануларно интегрирано извес-
тување од страна на банките и штедилни-
ците, за статистички и за супервизорски
потреби. За дизајнирање на новиот сис-
тем, од суштинско значење беше практич-
ната поддршка од Банката на Португалија
како институција која има долгогодишно
искуство и модерен систем на прибирање
и дисеминација на статистички податоци.
Резултати: Преку серија експертски
мисии и работни посети на Банката на
Португалија, Народна банка ги продлабо-
чи своите знаења за процесите на приби-
рање, валидација, обработка и дисемина-
ција на податоци. Пренесеното искуството
за применетите ИТ решенија, изворите на
податоци и аналитичките алатки е значај-
на поддршка за успешната реализација
Со експертите од Банката на Португалија
на новиот проект за грануларно известу-
вање. Мерката ги унапреди структурата на
водење на макропрудентната политика и известувањето, воспоставувањето на цен-
веќе применува макропрудентни инстру- трализирани регистри и интеграцијата на
менти и мерки. Сепак, корисно е споде- податоците. Пристапот до платформите
лувањето на практичното искуство на за обука од областа на науката за подато-
странските централни банки со цел да ци (data science) дополнително ги подобри
се подобри примената на ваквите мерки, компетенциите на вработените. Проектот
пред сѐ мерките за квалитетот на кредит- е во напредна фаза, со воспоставена прав-
ната побарувачка и на заштитните слое- на рамка и со подготвено апликативно ре-
ви на капиталот за системски значајните шение за прием на податоци кое е во фаза
банки и за системскиот ризик. на тестирање. Известувањето на банките
Резултати: Соработката со Чешката и на штедилниците по новиот систем е
народна банка обезбеди вредни сознанија предвидено да започне од септември 2026
за воспоставувањето и за оценката на оче- година, што претставува одличен пример
куваните ефекти од макропрудентните за стратешкото долгорочно влијание на
мерки. Народна банка веќе иницираше соработката со Банката на Португалија во
измени на мерките за квалитетот на кре- рамките на Регионалната програма фи-
дитната побарувачка и стекнатото знаење нансирана од ЕУ.
беше корисно во процесот на нивната
калибрација. Колегите од партнерската Зајакнување на капацитетите
централна банка, исто така, ја истакнаа за решавање на банки (во сора-
важноста од развивање системи за рано ботка со Хрватската народна
предупредување и индикатори за финан- банка)
сискиот циклус. Ова би го збогатило сетот Почетна состојба: Со новиот Закон за
алатки за идентификување на системски решавање на банки, донесен во октомври
ризици и ќе ја зголеми ефикасноста на 2023 година, Народна банка ја презеде
макропрудентната политика. улогата на национален орган за реша-
вање на банки, со транзициски период од
Зајакнување на капацитетот две години за донесување на потребните
за воспоставување детален сис- подзаконски акти. Клучен предизвик е
тем за известување (во соработ- градењето капацитети во планирањето на
ка со Банката на Португалија) решавањето на банки, употребата на алат-
Почетна состојба: Во Народна банка ките за решавање и практичните предиз-
во тек е проект за воспоставување на нов вици.

15 октомври 2025 15