Бизнис

ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ | НАДИЦА СТАВРОВА: Стратешка предност: емоционалната интелигенција во управувањето со човечки ресурси

Економија и бизнис | печатено издание | 15 јуни 2025г.

• Сподели:

Во ера дефинирана од брз технолошки развој, економска нестабилност и промени во динамиката на работното место, бизнисите сфаќаат дека конкурентската предност не се постигнува само преку иновации, капитални инвестиции или анализа на податоци. Наместо тоа, таа сè повеќе се одликува со квалитетот на човечките односи во организацијата. Во срцето на овие односи се наоѓа моќен, често недоволно искористен ресурс: емоционалната интелигенција (ЕИ).
Емоционалната интелигенција — способноста да се препознаат, да се разберат, да се управуваат и да се влијае врз сопствените емоции и емоциите на другите — се појави како клучна компетенција за лидерство. Во контекст на управувањето со човечки ресурси, ЕИ повеќе не е само „мека“ (soft) вештина; таа е стратешкa алатка што го потпира секој аспект од управувањето со луѓето, од привлекување и задржување таленти до развој на лидерство и организациски промени.

Зошто емоционалната интелигенција е важна за извршните лидери?
За високиот извршен менаџмент, способноста да се развиваат емоционално интелигентни лидери во човечките ресурси не е само прашање на создавање пријатна работна атмосфера — туку деловна неопходност. Истражувањата постојано покажуваат дека организациите со високо развиено емоционално интелигентно лидерство имаат поголема вклученост на вработените, помал замор на кадарот, поголема соработка и подобри финансиски резултати. Во денешната економија на знаење, каде што човечкиот капитал често е највредниот ресурс на компанијата, извршните лидери не можат да си дозволат да ја игнорираат вредноста од инвестирање во емоционалната интелигенција.

Вработување: повеќе од резимеа и квалификации
Традиционалните практики за вработување се фокусираат главно на техничките вештини и на искуството. Меѓутоа, способноста на кандидатот да се движи низ комплексни меѓучовечки односи може да биде исто толку, ако не и поважна одлика на еден профил што треба да го имате во компанијата. Лидерите во ЧР со висока ЕИ имаат уникатна способност да ги проценат овие атрибути за време на процесот на вработување. Тие можат да ги препознаат невербалните сигнали, да ги откријат емоционалните неусогласености и да проценат дали кандидатот ќе успее во тимот и во културата на компанијата.
За извршните лидери давање приоритет на емоционалната интелигенција во процесот на вработување значи градење отпорни, прилагодливи тимови способни за соработка и за иновации. Долгорочните придобивки вклучуваат намалување на ризиците при вработување и посилна културна кохезија и синергија.

Управување со перформанси со емоционална прецизност
Процесот на оценување на перформансите е уште една област каде што ЕИ игра трансформативна улога. Традиционалните годишни оценки често предизвикуваат анксиозност и одбранбеност, што доведува до намалена мотивација. Емоционално интелигентните професионалци во ЧР — и по проширување, емоционално интелигентните менаџери — пристапуваат кон повратната информација со емпатија, со такт и со фокус на развој.
Со разбирање на емоционалниот контекст на однесувањето на вработените, лидерите во ЧР можат да прилагодат повратна информација што мотивира наместо да демотивира. Ова води кон континуиран напредок, повисок морал и култура на доверба — сите клучни за одржување на продуктивноста и за задржување на најдобрите таленти.

Справување со конфликти и градење доверба
Конфликтите се неизбежни во секоја организација, особено како што тимовите стануваат сè поразнолики и растоварени. Улогата на ЧР во посредување на спорови и во одржување позитивна работна средина никогаш не била поважна. Тука емоционалната интелигенција станува стратешки столб.
Професионалците во ЧР со силна ЕИ можат да останат смирени под притисок, активно да слушаат и да ги валидираат различните перспективи. Тие ги намалуваат тензиите и поттикнуваат меѓусебно разбирање, зачувувајќи хармонија на работното место и заштитувајќи ја компанијата од потенцијални правни и репутациски ризици.
Од перспектива на извршните лидери, довербата во функцијата на ЧР за ефективно справување со чувствителни прашања овозможува лидерството да се фокусира на стратешките приоритети со сигурност дека внатрешните конфликти ќе се менаџираат со дискретност и со интегритет.

Водење промени преку емоционална агилност
Организациските промени — без разлика дали се предизвикани од спојувања, од дигитална трансформација или од економски падови — често предизвикуваат анксиозност и отпор кај вработените. ЧР има критична улога во управувањето со човечкиот аспект на промените, а емоционалната интелигенција е суштинска за водење на вработените низ неизвесноста.
ЕИ им овозможува на лидерите во ЧР да комуницираат со автентичност и со емпатија, да ги адресираат загриженостите проактивно и да го одржуваат моралот за време на транзициите. Тие можат да ги идентификуваат емоционалните потекла што можат да ја спречат промената и да дизајнираат интервенции за нивно решавање. Резултатот се полесни транзиции и поголема прифатеност на новите иницијативи.
За извршните лидери, емоционално интелигентното лидерство во ЧР значи помалку нарушувања, одржана вклученост и побрза реализација на придобивките од промените.

Градење култура на емоционална интелигенција
Крајната цел не е само да се имаат емоционално интелигентни професионалци во ЧР, туку да се вгради ЕИ во културата на организацијата. ЧР може да води со пример, интегрирајќи ја емоционалната интелигенција во програмите за развој на лидерството, во критериумите за перформанси и во активностите за градење на тимот.
Понатаму, вклучувањето на проценките за ЕИ во процесот на вработување и во планирањето на наследството може да обезбеди идните лидери да поседуваат емоционална компетентност потребна за инспирирање, за вклучување и за задржување таленти.
Извршните лидери кои ја промовираат емоционалната интелигенција на организациско ниво испраќаат порака за посветеност на холистичко лидерство. Ова ја зајакнува културата каде што луѓето се чувствуваат видени, слушнати и вреднувани — услови под кои тие најмногу успеваат.

Заклучок: човекоцентрична стратегија за деловен успех
Додека вештачката интелигенција и автоматизацијата ја дефинираат иднината на работата, она што останува единствено човечко станува сè поценето. Емоционалната интелигенција, особено кога ја практикуваат професионалците од ЧР, се наоѓа на пресекот меѓу човечкото однесување и организациската стратегија.
За извршните лидери препознавањето на стратешката улога на ЕИ во ЧР не е само прашање на оперативна ефикасност — тоа е темел за одржлив раст. Емоционално интелигентните тимови во ЧР не само што управуваат со талентот — тие го негуваат, отклучувајќи го целосниот потенцијал на поединците и со тоа и на организацијата.
Во деловен свет каде што промените се постојани, а конкуренцијата остра, емоционалната интелигенција не е само добро управување — тоа е паметен бизнис.