Page 27 - mart 2020

Износ на акциза на пиво

зголемена од тогашните 3 денари за литар експлоатирана фраза дека „нема беспла-
на четири денари за литар по алкохолен тен ручек“. прашање е само кој ќе ја плати
степен) придонесе домашната пивска ин- сметката.
дустрија да претрпи сериозна загуба. во конкретниов случај се чини дека це-
„падот на вкупниот волумен на произ- хот го платија сите засегнати страни – и ин-
водството на пиво во 2013 година во однос дустријата и трговците, но и државата.
на 2012 година изнесуваше големи 12,8 отс- тоа го потврдуваат и следниве анали-
то, што повлече и намалување од 8,4 отсто зи: според пресметките, кумулативниот
на средства од даноци и акцизи во држав- ефект од воведувањето на законските
ната каса од продажба на пиво“, покажува- рестрикции во трговијата со алкохол во
ат нивните анализи. 2008 година (сега веќе укинатата забрана
економистите знаат дека секоја мерка за продажба по 19 часот) и воведувањето
која ќе биде донесена од страна на носи- лиценци за продажба на алкохол, како и
телите на економската политика неми- зголемувањето на акцизата на пивото за 33
новно се одразува врз стопанството и врз отсто во 2013 година, значеше вкупен пад
општеството во целина. оттаму и онаа во волуменот на производство од 25 отсто.

голеМи трошоци за лиценци

лиценцата за продажба на алкохол (чија важност е две години), чини 20 000 денари, а нејзиното продолжување по
5 000 денари за секој продажен објект (ако има до три продажни објекти) и 15 000 денари за секој продажен објект ако
има над три продажни објекти плус 0,05 отсто од вкупниот промет остварен во претходната година што се утврдува врз
основа на скратен исказ од годишната сметка издаден од централниот регистар.
„ова значи дека за да може да се добие продолжување на лиценцата за продажба на алкохолни пијалаци потребно
е да се плати 0,05 отсто од вкупниот промет кој се остварува на ниво на деловниот субјект, а јасно е дека од продажбата
на алкохолни пијалаци се остварува само дел од вкупниот промет кој во најголем дел е од продажбата на останатиот
широк асортиман на производи, се вели во иницијативата, при што се укажува и на дискриминацијата меѓу трговците
кои имаат до 3 продажни објекти или повеќе.
некои пресметки кои беа јавно публикувани велат дека со воведувањето на лиценците за продажба на алкохол од
2008 година, над 5 500 помали трговски објекти во земјава од околу 13 000 кои пред 2008 година продавале вакви про-
изводи се откажале од продажба на алкохол со што драстично се намали вкупниот промет во трговијата на мало.
според анализата, многу од европските држави не предвидуваат обврска за поседување на посебни лиценци за
продажба на алкохолни пијалаци, ниту пак какви било ограничувања во однос на работните часови за продажба. како
пример се наведуваат Белгија, Франција, германија, Холандија, шпанија, Хрватска, грција, Чешка и словачка.
сепак, има земји каде што се присутни вакви мерки и ограничувања како Финска, обединетото кралство и шведска,
но таму, според податоците на светската здравствена организација, во 2015 година потрошувачката на алкохол по глава
на жител била релативно висока – 11,9 литри во Финска; 12 литри во обединетото кралство; 8,7 литри во шведска.
од друга страна, потрошувачката на алкохол по жител во 2015 година во Македонија изнесувала 5,7 литри, што е
значително помалку од европскиот просек кој е околу 10 литри по жител.
„во изминативе години, откако се применува оваа рестриктивна законска регулатива, не се понудени никакви ем-
пириски докази дека таа остварила какво било влијание врз евентуално намалување на алкохолизмот во Македонија, се
вели во анализата, и се додава дека и без ограничувачките мерки консумацијата на алкохол по жител би останала меѓу
најниските во овој дел од светот.

март 2020 27