Page 4 - UNDP 15 juni 2025
P. 4
УНДП
ДОСЕГА ВО КОМПАНИИТЕ ИНВЕСТИРАНИ
НАД 15 МИЛИОНИ ЕВРА
Во последниве години, компаниите во Север- Обновлива енергија –
на Македонија активно инвестираат во обновли- достапна за сите
ви извори на енергија како што се фотонапонски Другата компонента на програмата е наме-
електроцентрали со цел да ја зголемат својата нета за домаќинствата. Според „Прирачникот за
енергетска ефикасност и да придонесат кон зе- енергетска сиромаштија во земјава“ изработен
лена транзиција. Воопшто не зачудува големиот од „Аналитика“, во Северна Македонија околу
интерес за програмата, а најчесто досега ком- 25 до 30 % од населението живее во енергетска
паниите потекнуваат од секторите: транспорт, сиромаштија, односно не може да ги покрие ос-
енергетика, производство, малопродажба и ме- новните трошоци за греење, за осветлување и за
дицински услуги. Просечната вредност на инвес- приготвување храна со електрична енергија.
тицијата е околу 240 000 американски долари, но Познато е дека особено ранливи се: домаќин-
има и такви кои се движат до 1 милион американ- ства каде што жената е единствен или главен
ски долари. носител на приход; лица и семејства со ниски
„Програмата ЗФИ овозможува пристап до фи- месечни приходи; самохрани родители; лица со
нансии за компании кои сакаат да инвестираат попреченост; млади граѓани на возраст од 18
во проекти за енергетска ефикасност и во обнов- до 35 години; Роми; повратници од странство и
ливи извори на енергија. Средствата од оваа кре- домаќинства кои примаат дознаки. Токму овие
дитна линија на ЕБОР се исплаќаат со посред- категории често се исклучени од стандардни-
ство на партнерски финансиски институции“, те енергетски мерки и остануваат без стабилна
објаснува Ловре Ристевски, проектен менаџер поддршка. Недоволната изолација во постарите
на ЗФИ. „Досега се поддржани над 65 проекти објекти и недостигот од средства за енергетски
со вкупна инвестиција од околу 15 милиони евра, ефикасни решенија дополнително го продлабо-
а во процес на одобрување се уште 2,5 милиони чуваат проблемот, особено во руралните среди-
евра. Ова покажува силен интерес и реална пот- ни.
реба од вакви механизми наменети за МСП.“ Во овој контекст особено доаѓа до израз зна-
„Овие инвестиции не само што значат заш- чењето на Зелениот финансиски инструмент кој
теда на енергија и намалување на емисиите на овозможува директна поддршка за домаќинства-
CO туку имаат и директно влијание врз зголему- та кои се соочуваат со енергетска сиромаштија
2
вање на продуктивноста и на конкурентноста на и имаат потреба од поддршка. Токму недоволно
бизнисите“, додава тој. „Преку техничката под- опслужените граѓани имаат можност да добијат
дршка што ја обезбедуваме им помагаме на пре- грант до 30 % од главнината на заемот по реали-
тпријатијата да направат одржливи, долгорочни зирање и верификација на инвестициите – под-
и профитабилни решенија кои се усогласени со дршка што ретко е достапна преку традиционал-
европските стандарди, а се во линија со потреби- ните финансиски механизми. Оваа димензија ја
те на компаниите.“ прави програмата не само еколошки издржана
Програмата ЗФИ овозможува пристап до финансии за
компании кои сакаат да инвестираат во проекти за енер-
гетска ефикасност и во обновливи извори на енергија.
Средствата од оваа кредитна линија на ЕБОР се исплаќа-
ат со посредство на партнерски финансиски институции.
Досега се поддржани над 65 проекти со вкупна инвес-
тиција од околу 15 милиони евра, а во процес на одоб-
рување се уште 2,5 милиони евра. Ова покажува силен
интерес и реална потреба од вакви механизми наменети
Ловре Ристевски, проектен менаџер на
ЗФИ за МСП.
36 15 јуни 2025
