Page 4 - gacov 01 2024

Буџетски расходи РУБРИКА

Буџетски расходи Промена
МКД (мил.) 2019 г. 2020 г. 2021 г. 2022 г. 2023 г. 2024 г. 2024/2023 г.
Плати и надоместоци 27.754 29.775 31.010 32.159 37.308 41.178 10,37%
Стоки и услуги 16.265 15.423 20.110 21.001 22.596 25.113 11,14%
Трансфери до ЕЛС 21.313 23.715 23.456 26.275 31.247 34.183 9,40%
Трансфери за пензии 56.320 60.216 32.289 37.567 78.187 85.395 9,22%
Социјални трансфери
и субвенции 69.880 90.146 117.547 123.817 97.381 95.780 - 1,64%
Камати 8.102 8.031 9.086 9.140 13.115 16.810 28,17%
Капитални расходи 17.813 16.115 23.408 28.637 44.977 45.179 0,45%
ВКУПНО 217.447 243.421 256.906 278.596 324.811 343.638 5,80%

Буџетски расходи – осврт на расхо- ври 2023 година, Буџетот има доспеани
дите за камати наспроти капиталните неплатени обврски во износ од 446 ми-
расходи лиони евра, плус уште 431 милион евра
Расходите за камати имаат забеле- недоспеани обврски кои доспеваат во
жителен раст во 2023 година и нов пла- следните две години, односно вкупно
ниран раст во 2024 година. По растот од 877 милиони евра, износ поголем од су-
43 % во 2023 година, каматните расходи мата на капиталните расходи за 2023
за 2024 година растат за нови 28 %, ре- година. Од друга страна, постои големо
чиси удвојувајќи го износот во однос на салдо на ненаплатени побарувања по
2022 година. Интересна е споредбата на основ на неплатени јавни давачки (по
каматните расходи со капиталните рас- основ на ДДВ од промет во земјава и од
ходи. Имено, во анализираниот период увоз, данок на добивка, данок на личен
тие се движат од речиси 50 % кон 1/3 во доход, акцизи и царини) кои, според
последните години. евиденцијата на Управата за јавни при-
ходи, изнесуваат повеќе од 143 милиони
ЗА ПОТРЕБАТА ОД МЕНУВАЊЕ НА евра.
СИСТЕМОТ НА БУЏЕТСКО ФИНАНСИ- Комбинацијата на овие две извес-
СКО ИЗВЕСТУВАЊЕ тувања (готовинско и пресметковно) во
Поради користење на готовинскиот рамките на еден информациски систем
пресметковен систем, квалитетот на ќе овозможи контрола на тековната лик-
информациите за дефицитот и за нап- видност, но и соодветна анализа на дол-
латените приходи, односно за плате- горочните финансиски цели и потреби
ните расходи не е висок, причинето од на државава, вклучувајќи ја и и евиден-
можноста за пренесување на неплатени цијата на вкупниот имот на државава.
обврски за наредниот буџетски период Пресметковното буџетирање е по-
со цел да се искаже помал буџетски де- важно за менаџерите на буџетот (плане-
фицит за известувачката година. рите и буџетските аналитичари) откол-
Имено, реализацијата на буџетот се ку за политичарите на кои им е важно
темели на билансите на успех на буџет- ефективното прибирање и трошење на
ските корисници и единки корисници буџетот за време на мандатот. Со оглед
во кои се искажани платените расходи на квалитетот на информациите што ги
и наплатените приходи, додека непла- дава пресметковниот систем на буџет-
тените обврски и ненаплатените поба- ската евиденција, очигледно е дека овој
рувања се искажуваат во билансите на систем ги инкорпорира информациите
состојба на корисниците и овие финан- од готовинската буџетска евиденција и
сиски податоци не се инкорпорирани додава вредност за очекуваните тран-
во буџетот. Затоа и квалитетот на буџет- сакции во иднина − информација која
ското известување не е најдобар. има посебно значење и за политичарите
За илустрација: На крајот на септем- од аспект на буџетското планирање.

јануари 2024 23