Page 1 - gacov 01 2024
P. 1
БУЏЕТ 2024
Павле Гацов
Авторот е
даночен советник
ПО ИЗБОРИТЕ, БРЗ РЕБАЛАНС НА
БУЏЕТОТ ЗА 2024 ГОДИНА – „НОЗЕТЕ
СПОРЕД ЧЕРГАТА“, НО И ДОБРО БУЏЕТСКО
ФИНАНСИСКО ИЗВЕСТУВАЊЕ
акедонскиот модел на го зголемуваат задолжувањето.
спроведувањето на буџе- Буџетскиот дефицит се финансира со
тот на државава има ре- задолжување. Да го проследиме трендот
гионален „шмек“ и ка- на задолжувањето. Јавниот долг на поче-
Мрактеристики на земја во токот на 2018 година изнесуваше 4,8 ми-
транзиција со слаба економија, со тради- лијарди евра (47,7 % од БДП), а на крајот
ционална буџетска равенка: „премалку на септември 2023 година 8 милијарди
прибираме во однос на тоа колку троши- евра (55,3 % од БДП), што претставува
ме“... и решение на равенката „(...) затоа раст од 68 %. За илустрација, македон-
се задолжуваме“. ската економија за периодот 2018 − 2022
Буџетот е главна алатка за оствару- година пораснала за 8,1 % (ако се исклу-
вање на владините економски политики. чи падот во 2020 година, збирниот раст
Владите сакаат комоција во владеење- на БДП е 12,8 %). Токму во 2020 година
то и тоа го обезбедуваат со кумулирање јавниот долг имаше најголем раст по што
на долгот што ќе го пренесат на наред- следуваше постепено намалување со нај-
ни влади исто како што и претходните мал раст на јавниот долг во 2023 година.
влади го пренеле долгот на актуелната Сепак, за малите стапки на раст, дел од
влада. Се работи за т.н. „леснотија на ма- причините може да се бараат во кризи-
кедонското буџетирање“, односно раз- те кои се менуваат и се преклопуваат од
должување со ново поголемо (и најчесто 2020 година наваму.
поскапо) задолжување. Со оглед на изборната 2024 година,
Реализацијата на буџетот, со евенту- вертикална анализа на ставките од ус-
алните ребаланси и одлуки за пренаме- воениот буџет ќе даде ограничени ана-
на на средства од буџетот на државата литички информации. Затоа е потребно
(реалокација на средства) е „четиво“ за да се следат трендовите на буџетските
упатени кои можат да ги оценат влади- ставки и да се анализираат промените во
ните политики, нивната економска насо- структурата на буџетот. Сепак, тоа бара
ченост, правецот и темпото на движење, малку повеќе простор од дозволениот
но исто така и да ги воочат неконзис- за овој број на списанието „Економија и
тентните и популистички политики кои бизнис“. Во продолжение низ четирите
влијаат на среден и долг рок на неоства- главни позиции претставени во табела,
рување на потенцијалниот раст, односно графикон и кратки коментари ја илу-
20 јануари 2024
