Page 70 - Elektronsko izdanie, april 2020

СТРАНСкИ ИНВеСТИТОРИ

штефан Петер

Авторот е претседател на
Советот на странски инвеститори

екОНОмИЈАТА И СОцИЈАлНИОТ АСпекТ

ВО ВРеме НА кОВИД-19

лобалниот корона вирус кој сѐ по- форми на ослободување од данок, одложу-
веќе нѐ затвора во нашите домови, вање на обврските и јавни гаранции со цел
кој можеби ќе трае со месеци, веќе да им се помогне на фирмите да позајмуваат
го преориентира нашиот однос со доколку е потребно. меѓутоа, се чини дека
гбизнис-партнерите, владата, со најперспективната опција е краткорочен
надворешниот свет, па дури и на лична ос- додаток за работната сила. овој пристап би
нова едни со други. го компензирал недоволното ангажирање
некои измени што eкспертите ги очеку- на работната сила преку истите канали што
ваат во наредните месеци или години се со веќе се користат за осигурување од неврабо-
многу непознати, па оттаму и многу возне- теност. не би чинело ништо дополнително,
мирувачки. се поставуваат прашањата: до а ги спречува загубите што би следеле при
кога ќе останеме затворени и изолирани? зголемена реална невработеност. овие фи-
дали социјализацијата ќе стане табу-тема? скални политики би биле во насока на одр-
што ќе се случува со рестораните, хотелите, жување на ликвидноста и степенот на врабо-
моловите итн.? што ќе се случува воопшто теност во земјава.
со глобалната економија? но, да не се осврнуваме само кон нега-
појавата на коронавирусот, кој потекнува тивниот импакт што го има оваа криза со ог-
од кина, зарази повеќе од 250 000 луѓе до де- лед на фактот дека овие моменти претставу-
нес. неговото ширење ги забави деловните ваат и голема можност за: пософистицирана
активности во светот и ги остави бизнисите и флексибилна употреба на технологијата,
да калкулираат само трошоци, без речиси помала поларизација, уживање во едностав-
никакви приходи. на економски план веќе ните нешта и многу други работи. можеби
е тешко да се претпостави дали ќе може да треба да го искористиме нашето време ви-
се избегне тешка рецесија. некои експер- снати над нашите уреди, да размислиме за
ти веќе ги повикуваат владите да воведат новите видови заедници што можеме да ги
мерки за поттикнување на агрегатната по- создадеме преку нив. во најраните денови
барувачка. стравувам дека овие препораки нa социјалното дистанцирање видовме мно-
можеби нема да најдат примена, осовено од гу инспиративни примери. мајстори на вио-
аспект на тоа што глобалната економија, па лончело правеа дневни концерти, се органи-
и економијата во земјава и регионот страда зираа онлајн мјузикли, театарски претстави
од невиден шок на снабдувањето. сѐ повеќе и слично. претприемачите и бизнис-ангели-
луѓе не се на своите работни места затоа те одвојуваат повеќе време да слушнат нови
што спаѓаат во групата на ризични лица, се настапи и бизнис-идеи. мастер инструктори
во самоизолација или во карантин. во таква по јога предаваат бесплатни часови. ова е
ситуација, стимул на побарувачката само ќе сосем различен „живот на екранот“ од оној
ја зајакне инфлацијата која дополнително ќе што го знаеме пред појавата на овој мисте-
го влоши растот на бдп. риозен вирус. Живееме денови на кршење
она што е навистина потребно во вакви на табуата за социјалните медиуми преку ко-
моменти се фискалните мерки за да се спа- ристење на човековата дарежливост и емпа-
сат компаниите и банките од најлошите сце- тија. можеме да заклучиме дека дефинитив-
нарија, а со цел тие брзо да се опорават от- но „хуманизацијата“ е моќното наследство
како ќе заврши пандемијата. креаторите на кое ќе остане по завршувањето на панде-
политиките треба да разгледуваат различни мијата на ковид-19.

70 април 2020