Page 6 - ljupco 09 2023

СВЕТ

Во Австрија, како и во Германија, се води „битка за душата на Европа“ и во
таа битка засега, барем во анкетите, победува ултрадесницата

Шведска, па Финска, па Грција. Неочеку- ламент. Левицата доживеа силен пораз,
вано, на изборите на 23 јули во Шпанија а влегувањето на две ултрадесничарски
десничарските популисти од Вокс осво- групи го создаде она што веб-страница-
ија многу помалку места отколку пред та за вести Њуз 247 (News247) го опиша
четири години. Австрија е следна. А и како „парламент чудовиште“. Партијата
Словачка. Унгарија веќе е во тој камп, Спартанци доби 12 места и се смета за
како и Полска. Европа оди многу подес- континуитет на поранешната неонаци-
но од стандардниот десен центар и со стичка партија Златна зора која е означе-
тоа полека се преобликува Европската на како криминална организација. Друга
Унија. ултрадесничарска партија што се проби
Еден висок дипломат на ЕУ изјави во Парламентот е Ники која доби 10 мес-
дека „веќе го гледаме ’ефектот Мелони‘“. та. Третата партија од овој спектар, Грч-
Корените на партијата на Мелони се не- ко решение (12 пратенички места), исто
офашистички, таа настојува да го прика- така се смета за ултранационалистичка.
же нејзиното современо лице. Ултрадес- Иако е поумерена во споредба со други-
ницата влезе во европскиот мејнстрим. те две, Грчко решение е проруска и има
И во тоа најмногу ѝ помогнаа класични- силна антимиграциска реторика.
те десничарски партии. Во последниве Во Шведска, во 2016 година, Ана
десетина години имаше конвергенција Кингберг Батра, тогашен лидер на кон-
меѓу десниот центар и ултрадесницата, зервативната партија Умерени, ја отфр-
особено кога дојде големиот налет на си- ли партијата Шведски демократи како
риските бегалци. Тоа има последици за расистичка. На последните избори лани
ЕУ. Шведските демократи беа втори (со-
Во Австрија, како и во Германија, се цијалдемократите беа убедливо први).
води „битка за душата на Европа“ и во Централнодесничарската Умерени беше
таа битка засега, барем во анкетите, по- трета, но нејзиниот лидер Улф Кристер-
бедува ултрадесницата. сон склучи договор со ултрадесницата за
Пред речиси 25 години, кога екстрем- да стане премиер. Шведските демократи
но десничарската популистичка Сло- не влегоа во Владата, но ја поддржуваат,
бодарска партија (ФПО) на Јерг Хајдер а за возврат многу нејзини политики се
освои нешто помалку од 27 отсто од гла- вградени во владината програма.
совите и влезе во Владата на Австрија, Подемот на ултрадесницата на поли-
шок бранови одекнаа низ Европа. Ди- тичката сцена почна од 80-тите години
пломатските посети беа откажани и беа на минатиот век. Со мали исклучоци, таа
изречени казнени мерки. Сега Слободар- од година во година освојува нови прос-
ската партија во Австрија е клучен дел тори и тоа е највознемирувачкото. Осо-
од мејнстрим пејзажот. ФПО доминира бено што класичната десница во обид
во последните анкети со поддршка од да привлече дел од нејзините гласачи
30 отсто од граѓаните. Зад неа се и вла- во програмите вгради дел од нејзините
дејачката централнодесничарска Народ- загрижености. Тоа ги отвори вратите на
на партија и социјалдемократите со по политичката арена за ултрадесницата
23 отсто. Наредните избори ќе бидат во која автентично ги изразува ксенофоб-
2024 година. ичните ставови.
Во Грција, иако Нова демократија на Во јули, на еден митинг на шпанската
премиерот Киријакос Мицотакис одне- партија Вокс, Италијанката Џорџа Мело-
се триумф на неодамнешните избори, ни порача: „Часот на патриотите прис-
темни сенки се фрлени врз новиот пар- тигна“.

септември 2023 57