Бизнис
Транспортот и поврзаноста се од суштинско значење за економскиот развој и за регионалната интеграција – клучни пораки од Генералното собрание на Асоцијацијата на балканските комори
Економија и бизнис | печатено издание | 15 февруари 2025г.
На Генералното собрание на Асоцијацијата на балканските комори (АБК), што се одржа на 31 јануари 2025 година во Скопје, домаќин беше Стопанската комора на Северна Македонија со која претседаваше во текот на 2024 година.
Главен фокус на настанот беа транспортот и инфраструктурното поврзување како клучни фактори за олеснување на трговијата, економски развој и подобра регионална интеграција.
Во рамките на дискусијата за транспортно поврзување на земјите од Балканот, стопанските комори од регионот заеднички констатираа дека конкурентноста подразбира подобрување на инфраструктурата, односно подобрување на патните и на железничките транспортни коридори. Имајќи ги предвид приоритетите на АБK за регионално поврзување, учесниците го поздравија постигнатиот напредок во однос на пуштањето во употреба на зелените ленти меѓу ЕУ и Западен Балкан и повикуваа тие да бидат применети на сите релевантни граници со целосно почитување на ЕУ-регулативата.
Особено е значаен моментот на завршување на процесот за ревизија на транспортните мрежи во регионот со што Коридорот 8 стана дел од Европскиот коридор за Западен Балкан „Источен Медитеран“, како дел од мрежата на главните трансевропски коридори, а исто така ќе се продолжи со активностите за реформските мерки за поврзаност кои се важни за целиот регион со што ќе се засили регионалната соработка. Крајна цел останува транспортниот сектор на регионот да биде целосно интегриран во транспортниот пазар на ЕУ.
Имајќи ги предвид приоритетите на АБК за регионално поврзување, Асоцијацијата ја поддржува модернизацијата на железничката мрежа во регионот и ги поттикнува напорите на Балканот повторно да се воспостават патничките железнички врски меѓу поголемите градови во регионот, како и меѓу регионот и неговите соседи од ЕУ.
На Генералното собрание на АБК се остварија дискусии во однос на интегрирањето на земјите од Западен Балкан во транспортниот пазар на ЕУ, за што е неопходно спроведување реформи и усвојување на правото на ЕУ, при што се направи пресек на напредокот и на предизвиците во областите транспортна инфраструктура и регионален развој.
Земјите од Балканот во изминативе неколку години високо на својата агенда ги поставија процесите и стратегиите за вклучување во глобалните синџири на снабдување и потребата за олеснување на трговската размена што ќе придонесе за зголемена конкурентност, за трговија и за инвестиции. Отвореноста кон голем број пазари придружена од соодветно валоризирање на компаративните предности на регионот ќе доведе до поголемо ниво на странски инвестиции, поголем извоз, нови работни места, зголемена продуктивност и подобрување на животниот стандард на граѓаните во секоја од земјите поединечно.
Интегрирањето на копнениот, на поморскиот и на воздушниот сообраќај на Балканот во заедничката европска мрежа, како и инвестициската соработка и поддршката на Унијата за инфраструктурните конкретни проекти се од исклучително значење за економиите од регионот.
Поврзувањетo на земјите од регионот ќе доведе до зголемување на инвестициите, но и зајакнување на врските меѓу луѓето преку границитe и рушење на предрасудите.
Сепак, предизвиците опстојуваат, а јазот во инфраструктурата останува евидентен. Решавањето на овие состојби не е само критично за поединечни земји туку и суштинско за способноста на регионот да се натпреварува на глобално ниво и да привлече нови инвестиции.
На седницата се расправаше и за актуелните прашања од економското опкружување на земјите од Балканот, вклучувајќи ги перспективите на балканските земји за приклучување во ЕУ, како и прашањето за трговската и за економската интеграција на земјите од регионот.
Во 2025 година, со Асоцијацијата на балканските комори ќе претседава Стопанската комора на Црна Гора.
Асоцијацијата на балкански комори е здружение на 10-те стопански комори од Балканскиот Регион, што во 2024 година одбележа 30 години од своето постоење. Целта на Асоцијацијата е создавање интеграција и развој на стопанската соработка во регионот. Членки на АБК, покрај Стопанската комора на Северна Македонија, се и Стопанската комора на Албанија, Стопанската комора на Бугарија, Надворешно-трговската комора на БиХ, Стопанската комора на Црна Гора, Унијата на трговско-индустриските комори на Грција, Стопанската комора на Кипар, Стопанската комора на Романија, Стопанската комора на Србија, Унијата на комори и стоковни берзи на Турција.